Alarm geblazen bij niet-neerlegging van de jaarrekening

Vennootschappen die geen jaarrekening neerleggen, lopen gevaar in de vorm van strafrechtelijke, administratieve, fiscale en gerechtelijke sancties. De ene sanctie heeft al ingrijpendere gevolgen voor de betrokkenen dan de andere. Een gewaarschuwd ondernemer telt voor twee.

Iedereen weet dat de jaarrekening moet neergelegd worden binnen de zeven maanden na afsluiting van het boekjaar, en binnen de 30 dagen na goedkeuring door de algemene vergadering. Ook als uw onderneming inactief of in vereffening is. Zolang de vereffening niet is afgesloten en in het Belgisch Staatsblad is gepubliceerd, bestaat de onderneming juridisch nog altijd.

Strafrechtelijke sanctie = geldboete en/of gevangenisstraf

Bestuurders van vennootschappen zijn hoofdelijk aansprakelijk voor alle schade ontstaan door een overtreding van het Wetboek van Vennootschappen of van de statuten en dus ook voor de schade door het niet opstellen en het niet neerleggen van de jaarrekening.
En, de bewijslast wordt omgekeerd (burgerlijke sanctie). De bestuurders moeten aantonen dat de schade niet voortvloeit uit het niet-neerleggen van de jaarrekening binnen de voorgeschreven termijn. Een individuele bestuurder kan ontsnappen aan de hoofdelijke aansprakelijkheid door aan te tonen dat hij niet meegewerkt heeft aan de inbreuk op het Wetboek van Vennootschappen. Hij moet dan de nalatigheid aanklagen op de eerstvolgende algemene vergadering nadat hij er kennis van genomen heeft.

Administratieve sanctie = tarieftoeslag

Te laat de jaarrekening neerleggen, betekent een tarieftoeslag betalen aan de Balanscentrale van de Nationale Bank van:

• vanaf de eerste dag van de negende maand na de afsluiting van het boekjaar:
o 120 euro voor de kleine vennootschappen (verkort of micro schema)
o 400 euro voor de andere vennootschappen (volledig schema)

• vanaf de eerste dag van de tiende maand en tot de twaalfde maand na de afsluiting van het boekjaar:
o 180 euro voor de kleine vennootschappen
o 600 euro voor de andere vennootschappen

• vanaf de eerste dag van de dertiende maand na de afsluiting van het boekjaar:
o 360 euro voor de eerder vermelde kleine vennootschappen
o 1.200 euro voor de andere vennootschappen

M.a.w. als uw boekjaar afsluit op 31 december, is 31 juli de laatste dag voor de neerlegging van uw jaarrekening. Maar er is een bufferperiode van twee maanden. Pas vanaf 1 september geldt er een verhoogd tarief. Dat tarief verhoogt opnieuw vanaf 1 oktober en nogmaals vanaf 1 januari.

Alleen bij overmacht kan u de terugbetaling van de tarieftoeslag vragen. Dit is een onvoorziene gebeurtenis (een plots, zeldzaam of abnormaal voorval), waaraan u niet kunt ontkomen en die buiten uw wil plaatsvindt. U beschikt over een termijn van 18 maanden na de afsluitingsdatum van de jaarrekening voor het indienen van deze aanvraag. De overmacht kan met alle rechtsmiddelen worden bewezen.

Aanvragen om terugbetaling dienen gericht aan:
FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie
Algemene Directie Regulering en Organisatie van de Markt
Financiële en Boekhoudkundige Reglementeringen
Jaarrekening
City Atrium
Vooruitgangstraat 50
1210 Brussel

Administratieve sanctie = schrapping uit de KBO

De KBO-beheersdienst kan de vennootschappen ambtshalve doorhalen of schrappen uit de KBO wanneer ze de verplichting tot neerlegging van hun jaarrekeningen bij de Nationale Bank drie opeenvolgende boekjaren niet respecteren. Zodra de situatie wordt geregulariseerd, zal de beheersdienst van de KBO de doorhaling intrekken.

Fiscale sanctie = geldboete

De administratie van Registratie en Domeinen van de FOD Financiën kan ook een administratieve geldboete van 25 tot 250 euro opleggen per maand vertraging.

Gerechtelijke sanctie = ontbinding

Iedere belanghebbende en het openbaar ministerie kan de rechtbank van koophandel (binnenkort de ondernemingsrechtbank) vragen om een vennootschap te ontbinden wegens niet-neerlegging van de jaarrekening. Aandachtspunt: sinds 12 juni 2017 is het niet langer vereist dat de vennootschap gedurende drie opeenvolgende boekjaren haar jaarrekening niet neerlegt. Deze vennootschappen kunnen tijdens de procedure hun situatie wel nog regulariseren door de neerleggingskosten te betalen en de ontbrekende jaarrekeningen neer te leggen.